Klub Inteligencji Katolickiej

Szanowni Państwo,

 

w imieniu Przewodniczącego Porozumienia Klubów Inteligencji Katolickiej, Jana Murawskiego, chciałabym zaprosić Państwo na spotkanie Prezesów i przedstawicieli Klubów.

Odbędzie się ono w Warszawie, 3 lipca (środa), o godz. 12.

Podczas spotkania omówimy tegoroczną pielgrzymkę na Jasną Górę (28 września) oraz inne bieżące sprawy. Będzie nam miło zaprosić wszystkich uczestników spotkania na poczęstunek.

 

Z wyrazami szacunku i serdecznymi pozdrowieniami,

 

Marta Czyżak

sekretarz Porozumienia

 

Toruń, 25 lipca 2024 r. Sprawozdanie

Wiosenne spotkanie prezesów i przedstawicieli Klubów Inteligencji Katolickiej w Warszawie, w dniu 3 lipca 2024 r.

W „wiosennym” spotkaniu przedstawicieli Klubów w gościnnej siedzibie warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej przy ul. Freta 20/24A uczestniczyli: Maria Banaszkiewicz, prezes Klubu w Częstochowie, Anna Dorota Władyczka, Przewodnicząca KIK-u we Wrocławiu, Andrzej Bering, prezes Szczecińskiego Klubu Katolików, Antoni Duda, współprzewodniczący Porozumienia, prezes KIK-u w Opolu, Jakub Kiersnowski prezes KIK-u w Warszawie, Zbigniew Mortek, prezes KIK-u w Krakowie, Antoni Winiarski, przedstawiciel KIK-u w Katowicach i Jan Murawski przewodniczący Porozumienia, sekretarz Klubu w Warszawie i gospodarz spotkania. Za pośrednictwem Internetu przysłuchiwała się spotkaniu Marta Czyżak, sekretarz KIK-u w Toruniu i sekretarz Porozumienia.

Spotkaniu przewodniczył Jan Murawski. Program spotkania obejmował następujące punkty:
1. Powitanie oraz modlitwa;
2. Ustalenie programu pielgrzymki KIK-ów na Jasną Górę, 28 września 2023 r.;
3. Wymiana doświadczeń: sprawdzone pomysły na ewangelizację i formację;
4. Sprawy bieżące w Klubach, których przedstawiciele uczestniczą w spotkaniu;
5. Modlitwa i pożegnanie.

Ad 1. Uczestników spotkania przywitał Jan Murawski, on także poprowadził wspólną modlitwę.
Ad 2. Pierwszą kwestią jaką podjęto była organizacja Pielgrzymki KIK-ów na Jasną Górę. Sprawnie podzielono zadania w czasie liturgii mszy świętej w kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej: psalm zaśpiewa Anna Dorota Władyczka, lekcję przeczyta Antoni Duda, modlitwę wiernych przygotuje Marta Czyżak.
Maria Banaszkiewicz poinformowała zebranych, że ze względu na imieniny arcybiskupa Wacława Depo (28 września) będzie zajęta Kaplica Różańcowa, dlatego też wykłady w ramach pielgrzymki odbędą się w świeżo wyremontowanej Sali Papieskiej. Tradycyjnie Klub w Częstochowie zorganizuje nagłośnienie Drogi Krzyżowej i zamówi kwiaty, które złożymy pod pomnikami bł. ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego i św. Jana Pawła II. Zakup sfinansuje warszawski KIK.
Jan Murawski dodał, że podjął starania zaproszenia księdza biskupa Michała Janochy, biskupa pomocniczego Archidiecezji Warszawskiej – już po spotkaniu, 8 lipca, pani Olga Pawińska potwierdziła, że Ksiądz Biskup będzie przewodniczył mszy św. w Kaplicy Jasnogórskiej.
Następnie zajęto się sprawą wykładów. Antoni Winiarski potwierdził obecność Czesława Ryszki, który wygłosi prelekcję Św. Andrzej Bobola, orędownik Polski, a Anna Władyczka – obecność dr. hab. Roberta Żurka, dyrektora Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, który przedstawi temat Od Orędzia Biskupów do Mszy Pojednania. Rola Kościoła katolickiego w procesie pojednania polsko-niemieckiego 1965–1989. Przewodnicząca wrocławskiego KIK-u podkreśliła, że w bieżącym roku mija 35. rocznica polsko-niemieckiej Mszy Pojednania w Krzyżowej (12 listopada 1989), a w przyszłym – 60. rocznica Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich, wystosowanego w Rzymie, 18 listopada 1965 r. – jednego z najważniejszych etapów pojednania polsko-niemieckiego po II wojnie światowej. Zwróciła też uwagę na społeczną wartość i wagę idei przebaczenia i pojednania.
Andrzej Bering, z uwagi na obchodzone w Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej 900-lecie misji ewangelizacyjnej św. Ottona biskupa Bambergu (1124–1125), zaproponował trzeci temat, dotyczący koncepcji misji św. Ottona i chrztu Pomorza. Kilka dni później potwierdził przyjazd ks. dra hab. Grzegorza Wejmana z wykładem: 900-lecie pomorskiej misji św. Ottona z Bambergu.
W dalszej rozmowie zebrani zastanawiali się nad formułą pielgrzymki i pytaniem dlaczego spada liczba jej uczestników: wskazywano, że idea pielgrzymowania nie znajduje zrozumienia wśród młodszych, że Jasna Góra została upolityczniona, co zniechęca część dawnych pielgrzymów. Jako remedium proponowano odpowiednio wcześnie ogłoszony, ciekawy, program i „reklamę” pielgrzymki w Klubach. Anna Władyczka podkreślała konieczność zapraszania młodzieży, żeby pielgrzymka stała się „wydarzeniem międzypokoleniowym, nie tylko senioralnym”.

Ad 3. Wymianę doświadczeń Klubów rozpoczął Antoni Winiarski (KIK Katowice). Przypomniał o najważniejszych formach działalności ewangelizacyjnej Klubu: biuletynie „Dlatego”, konferencjach biblijnych ks. prof. Józefa Kozyry asystenta kościelnego KIK-u, dostępnych w Internecie, wydawnictwach książkowych (np. Andrzej Szyja 1951–1983. Budowniczy, wyd. KIK Katowice, Katowice - Chrzanów 2022), corocznych rekolekcjach w Domu Rekolekcyjnym Archidiecezji Katowickiej w Kokoszycach. Katowicki KIK organizuje pielgrzymki (np. do Centrum Jana Pawła II i Bazyliki Miłosierdzia Bożego w Krakowie-Łagiewnikach, do Sanktuarium Matki Boskiej Boguckiej), Dni Kultury Chrześcijańskiej, zbiórki na dzieło Nowego Tysiąclecia. Klub liczy obecnie 280 członków. Na jego stronie internetowej można znaleźć Kroniki, ujmujące bogatą w wydarzenia i wykłady działalność stowarzyszenia w latach 1998–2024: https://www.kik.katowice.opoka.org.pl/kroniki-kik.
Działalność KIK-u w Krakowie przedstawił prezes stowarzyszenia, Zbigniew Mortek. Klub liczy obecnie 120 osób, opiekę duchową nad nim sprawuje nowy asystent kościelny, ks. prof. Józef Bremer SJ. Klub prowadzi trzy cykle wykładów: „Spotkania z Biblią”, prelekcje z historii i historii architektury oraz „Miejsca święte i nieświęte”. W styczniu 2024 r. zorganizował sesję z okazji 100. rocznicy urodzin Stefana Wilkanowicza, pisarza, publicysty, naczelnego redaktora miesięcznika „Znak”. Jednym z owoców konferencji będą coroczne stypendia imienia Stefana Wilkanowicza dla dwóch doktorantów – studentów UJ, Uniwersytetu Ignatianum i Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II.
O formach działalności Klubu szczecińskiego opowiedział Andrzej Bering, prezes stowarzyszenia. Mimo zmniejszania się liczby członków, Klub stara się realizować swój program, obejmujący spotkania o tematyce religijnej, historycznej (zorganizował np. sesję poświęconą ks. Hubertowi Czumie SJ, spotkanie z okazji 50. rocznicy śmierci kardynała Bolesława Kominka, wykłady o rozwoju struktur kościelnych na ziemiach zachodnich) czy społeczno-politycznej. Planuje raz z miesiącu organizować spotkania dla szerszej publiczności, zapraszać do współpracy wnuki dawnych członków Klubu, proponować im upamiętnienie starszego pokolenia.
Najważniejsze kierunki pracy Klubu warszawskiego, przebiegającej „na zewnątrz” i „do środka”, zrelacjonował Jan Murawski. Wśród pierwszych, łączących się z uczestnictwem w projektach zewnętrznych, wymienił: intensywne zaangażowanie w pomoc dla Ukrainy (Warszawska Ukraińska Szkoła: SzkoUA, obozy integracyjne dla dzieci polskich i ukraińskich); Punkt Interwencji Kryzysowej przy granicy polsko-białoruskiej; działalność Sekcji „Gość w dom” – udzielającej wsparcia rodzinom uchodźczym; działalność wychowawczą Sekcji Rodzin (blisko 40 obozów letnich dla dzieci i młodzieży); działalność Sekcji Kolacje Czwartkowe przygotowującej posiłki dla ubogich i bezdomnych na Dworcu Zachodnim w Warszawie. Z kolei działalność „ad intra”, na rzecz członków Klubu, to m. in. spotkania o tematyce z pogranicza wiary i nauki (np. sztuczna inteligencja a duchowość). Ponieważ dużo osób, szczególnie młodych, przeżywa kryzysy wiary, swej obecności w Kościele, Klub organizuje spotkania o charakterze duszpasterskim, formacyjnym dla wszystkich grup wiekowych: przygotowujące do bierzmowania, spotkania dla licealistów, studentów (Duszpasterstwo Akademickie Czajnik). Klub zatrudnia obecnie blisko 40 pracowników. Chciałby być „organizacją społecznościową, z której wychodzą działania inspirowane Ewangelią”.
Działalność Klubu w Toruniu przedstawiła Marta Czyżak, sekretarz stowarzyszenia. Klub liczy 25 członków zwyczajnych, jest organizacją pożytku publicznego. Najważniejszym momentem formacji chrześcijańskiej członków jest comiesięczna msza święta w siedzibie Klubu: Centrum Dialogu Społecznego przy ul. Łaziennej, sprawowana ks. Zbigniewa Jałbrzykowskiego SJ, asystenta kościelnego. Klub organizuje otwarte spotkania – wykłady, można wśród nich wyróżnić cykl antropologiczno-biblijny „Mężczyzną i kobietą stworzył ich”, spotkania o tematyce misyjnej (np. prelekcja o. Kaspra Kapronia OFM, „Kościół: epoka zmian czy też zmiana epoki?”) oraz społeczno-kulturalnej. Stowarzyszenie współpracuje z Jezuickim Wolontariatem Misyjnym „Projekt Zambia Toruń”: przez wspólne kwesty i kiermasze w Kościele Akademickim w Toruniu wspiera misję jezuicką w Zambii. Ważnym wątkiem w działalności Klubu „ad extra” są coroczne konferencje realizowane we współpracy z Marszałkiem Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Prezydentem Miasta i Rektorem UMK. Tytuł tegorocznej konferencji, w 25 rocznicę wizyty Jana Pawła II w Toruniu, brzmiał: „Fides et ratio. Przesłanie Jana Pawła II do ludzi nauki 25 lat później” (6 czerwca 2024). Co roku w Tygodniu Modlitw o Jedność Chrześcijan stowarzyszenie organizuje nabożeństwo ekumeniczne połączone z wykładem.
O pracach wrocławskiego KIK-u opowiedziała Anna Dorota Władyczka, przewodnicząca stowarzyszenia. Klub jest organizacją pożytku publicznego, liczy około 60 członków zwyczajnych (średnia wieku ponad 80 lat). Klub tworzy powoli społeczność, próbuje dywersyfikować jej skład, zapraszać dzieci członków Klubu – w efekcie tych działań pojawiło się kilka młodszych osób. Organizuje wykłady z zakresu historii, historii sztuki, problemów Kościoła w świecie współczesnym (m. in. o trwającym obecnie Synodzie), krajoznawstwa (np. w czerwcu 2024 r. dr Antoni Winiarski z katowickiego KIK-u wygłosił prelekcję: Zagadkowe geoglify. Rysunki z Nazca w Peru). Klub wielką uwagę i troskę przykłada do liturgii mszy świętej, z okazji świąt: Wielkanocnych, Bożego Narodzenia organizuje warsztaty wokalno-muzyczne. Udanym przedsięwzięciem była panel dyskusyjny „Patriotyzm w ujęciu historycznym, prawnym, literackim i muzycznym’ (wrócił dawny dyskusyjny duch Klubu). Stowarzyszenie organizuje także wyjścia na koncerty w Filharmonii Wrocławskiej oraz wycieczki, w których uczestniczy ok. 15-17 osób.
Działalność KIK-u w Częstochowie zrelacjonowała Maria Banaszkiewicz, prezes Klubu. Stowarzyszenie liczy 68 członków zwyczajnych, w ostatnim walnym zebraniu sprawozdawczo-wyborczym uczestniczyło 20. Ważnym przedsięwzięciem w ostatnich miesiącach było upamiętnienie ks. Ireneusza Skubisia, założyciela Klubu, diecezjalnego duszpasterza akademickiego, wieloletniego redaktora naczelnego tygodnika „Niedziela”, zmarłego 20 grudnia 2023 r. Z zebranych pieniędzy Klub ufundował nagrobek, wyda też wywiad z ks. Skubisiem, przeprowadzony przez Czesława Ryszkę. W czasie walnego zebrania Klub przegłosował uchwałę – protest w sprawie decyzji Ministerstwa Edukacji Narodowej odnoszących się do organizacji lekcji religii w szkole.
Stowarzyszenie spotyka się raz w miesiącu na mszy świętej sprawowanej przez ks. Mariusza Frukacza, asystenta kościelnego. On także wygłasza prelekcje (np. o regule św. Benedykta)
Prace KIK-u w Opolu przedstawił Antoni Duda, prezes stowarzyszenia. Klub liczy nominalnie 80 członków w czterech oddziałach (Opole, Głuchołazy, Zdzieszowice i Kędzierzyn-Koźle). Oddział w Opolu spotyka się raz w miesiącu na mszy św. sprawowanej przez ks. prof. Tadeusza Dolę asystenta kościelnego i spotkaniu dyskusyjnym (na temat adhortacji apostolskiej Ojca Świętego Franciszka Gaudete et exsultate. O powołaniu do świętości w świecie współczesnym). Uczestniczy w nich 10-12 osób. Spotkania Oddziału w Zdzieszowicach mają podobną formułę. Dobiegają końca klubowe prace redakcyjne nad książką wspomnieniową o ks. dr. Zygmuncie Nabzdyku (1930–2020), diecezjalnym ojcu duchownym, wieloletnim asystencie kościelnym Klubu.

Ad 4. Na zakończenie spotkania zebrani podzielili się jeszcze kilkoma refleksjami. Zbigniew Mortek w kontekście wychodzenia Klubów „na zewnątrz” przypomniał, że KIK w Krakowie zorganizował w maju spotkanie, zatytułowane „Dlaczego Harry Potter wygrywa z religią w szkole”. Rozesłano zaproszenia do szkół, jednak odzew był znikomy: przyszły tylko dwie katechetki.
Andrzej Bering zaproponował nagranie materiału filmowego o pracach klubów w Polsce lub wyrażającego stanowisko Porozumienia (jego ekspertów) na ważny, nośny, nawet kontrowersyjny temat. Byłaby to szansa „wyjścia w przestrzeń Polski”, a także okazja, by promować Kluby.
Jan Murawski, wychodząc od potrzeb społecznych, wskazał, że głównym motywem wstępowania do Sekcji Rodzin KIK-u w Warszawie, nie jest chęć uczestniczenia w dyskusjach, ale – zapisania dzieci na obozy. Podobna sytuacja ma miejsce w Poznaniu (działalność sekcji młodych mam).
Antoni Winiarski przekazał prośbę Klubu w Poznaniu, żeby wiosenne spotkania organizować w soboty – wolny dzień umożliwi przyjazd osobom pracującym.
Anna Władyczka podsumowała kwestie organizacyjne Pielgrzymki – do ustalenia pozostało jeszcze prowadzenie Droga Krzyżowej.

Ad 5. Jan Murawski, przewodniczący Porozumienia, podziękował za refleksje o pracy w klubach i zaprosił obecnych na obiad do restauracji Podkomorzanka.

Marta Czyżak
sekretarz Porozumienia